Good Governance (सुशासन)

सुशासनः

- प्रशासनिक जवाफदेहिता,

- संवेदनशील प्रशासन, जनता प्रथमको भावना,

- सुचनाको अधिकार,

- सबैमा शिक्षा, स्वास्थ्यको पहुँच; संसाधनको उचित वितरण,

- न्यायमा पहुँच,

- मानवअधिकारको संरक्षण,

- E-governance,

- कानुको शासन

- नागरिक समाजको बलियो भुमिका,

सुसाशनको मानकः

- मानव विकास सुचाङ्क HDI 

- पारदर्शिता सुचाङ्क Transparency

- कुपोषणको अवस्था

- विश्वव्यापी भोक सूचकांक GHI 

- प्रेस स्वतनत्रता सुचाङ्क Press Freedom Index

- भ्रष्टाचार सुचाङ्क Corruption Index

- प्रशासन र राजनीतिमा महिलाको सहभागिता,

- समावेशी विकास,

- सामाजिक शसक्तिकरण सुचाङ्क,

***********************************************************************************

नेपालमा प्रयासहरूः

# सुचनाको हकः 

- "Right to Information" means the right to ask for and obtain information of public importance held in the Public Bodies and this term shall also include the right to study or observation of any written document, material held in Public Body or proceedings of such Public Body; to obtain a verified copy of such document, to visit or observe the place where any construction of public importance is going on and to obtain verified sample of any material or to obtain information held in any type of machine through such machine. - Right to Information Act, 2064 (2007 )

- नेपालको संविधान धारा २७ः सुचनाको अधिकार

# शक्तिको विकेन्द्रीकरणः

- स्थानीय स्वशासन ऐन १९९९ र त्यसपछिका संशोधनहरूले स्थानीय शासनका लागि कानुनी ढाँचा प्रदान गरेको

# भ्रष्टाचार निवारणः

- भ्रष्टाचारको अनुसन्धान र सुशासनलाई बढावा दिन सन् १९९१ मा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग (सीआईएए) स्थापना गरिएको थियो । 

# ई-गभर्नेन्सः

- Electronic Transaction Act 2006 and the Information Technology Umbrella Act 2014,

- policies and master plans for e-governance, including the IT Policy 2010, ICT Policy 2015, e-Governance Master Plan (eGMP) 2007, and eGMP-II 2015

# राजनीतिक, प्रशासनिक आचरणको पालनाः

# प्रशासनिक विवेकशिलतालाई कमी गर्ने प्रयासः

# चुनाव आचारणः

- निर्वाचन आयोगले निर्वाचन प्रक्रियाको विश्वसनीयता र पारदर्शिता बढाउन काम गरिरहेको। 

# प्रशासनिक र न्यायिक पारदर्शिता प्रयासः

# नागरिक चार्टरको लागु

# समावेशी विकास, सामाजिक सशक्तिकरण

# खाद्यन्न सुरक्षा,

**********************************************************************************

सैंवाधानिक र वैधानिक